Türkiye’ye seyahat ederken kendi aracınızı yanınızda getirmek hem konforlu hem de pratik bir seçenektir. Ancak yabancı plakalı araçla Türkiye’ye giriş yaparken uymanız gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallar hem gümrük işlemlerinin sorunsuz tamamlanmasını sağlar hem de aracınızın Türkiye’de yasal olarak kalış süresini düzenler.
Bu kapsamlı rehberde, kimlerin araç getirebileceğinden, gerekli belgelere; kalış süresinden kullanım koşullarına kadar merak ettiğiniz her şeyi bulabilirsiniz.
Kimler Araç Getirebilir?
Türkiye’ye yabancı plakalı araç getirmek için en temel şart, “yurtdışında yerleşik olma” kriterini karşılamaktır.
- Yurtdışında yerleşik olmak ne demektir?
Olağan yaşamını yurtdışında sürdüren ve son bir yıl içinde en az 185 gün fiilen yurtdışında bulunan kişiler, bu statüye sahiptir. Yani yılın yarısından fazlasını Türkiye dışında geçirmiş olmanız gerekir. - Hangi araçlar getirilebilir?
Yurtdışında adınıza kayıtlı olan bir adet kara taşıtı (otomobil, kamyonet, motosiklet vb.) geçici olarak Türkiye’ye sokulabilir. İkinci bir aracı aynı kişi getiremez. - Nasıl kontrol edilir?
Bu koşulu sağlayıp sağlamadığınızı öğrenmek için turkiye.gov.tr üzerinden “Yurt Dışında Yerleşiklik Sorgulama” hizmetini kullanabilirsiniz.
Bu şartın aranmasının nedeni, Türkiye’de sürekli yaşayanlarla yurtdışında ikamet eden kişilerin farklı hukuki statülere sahip olmasıdır. Yani burada amaç, Türkiye’de sürekli kalıp yabancı plakalı araç kullanmak yerine, gerçekten misafir veya geçici olarak gelenlerin araç getirmesini sağlamaktır.
Türkiye’ye Girişte Hangi Belgeler Gerekir?
Araçla giriş yaparken gümrük idaresine bazı belgeleri sunmak zorunludur. Bu belgeler hem aracın yasal olarak sizin adınıza kayıtlı olduğunu hem de giriş şartlarını sağladığınızı kanıtlar.
- Ruhsat (Mülkiyet Belgesi): Aracın yurtdışında sizin adınıza kayıtlı olduğunu gösteren en temel belgedir. Araç sizin değilse, kira sözleşmesi veya vekaletname gereklidir.
- Pasaport veya Kimlik: Aracı Türkiye’ye getiren kişiye ait olmalıdır. Pasaport yerine geçen kimlik belgeleri de kabul edilir.
- Trafik Sigortası: Türkiye’de geçerli olacak şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Yeşil Kart Sigortası yaygın kullanılan bir yöntemdir.
- Kiralık Araç için Sözleşme: Aracı yurtdışında kiraladıysanız, kira kontratını ibraz etmeniz gerekir.
- Vekaletname: Başkasına ait aracı vekalet yoluyla getiriyorsanız, geçerli ve noter onaylı bir vekaletname sunmalısınız.
Belgelerin eksiksiz olması sürecin en kritik noktasıdır. Eksik belge, gümrük girişinde uzun beklemelere veya girişin reddedilmesine yol açabilir.
Araç Türkiye’de Ne Kadar Kalabilir?
Aracın Türkiye’de kalabileceği süre, sahibinin statüsüne göre değişir.
- Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları: Araçlarını en fazla 730 gün (2 yıl) süreyle Türkiye’de tutabilirler. Bu süre sonunda araç mutlaka yurtdışına çıkarılmalıdır.
- Türkiye’de oturma izni olan yabancılar: Araçlarını, oturma izinleriyle sınırlı olmak üzere en fazla 730 gün süreyle getirebilirler. Örneğin 6 aylık oturma izni olan biri, aracını da 6 ay Türkiye’de tutabilir.
- Türkiye’de oturma izni olmayan yabancılar: Araçlarını yalnızca 90 gün süreyle Türkiye’de tutabilirler. Bu süre bitiminde araç yurtdışına çıkarılmak zorundadır.
- Tüzel kişiliklere ait araçlar: Otomobil, kamyonet, arazi aracı veya motosiklet gibi taşıtlar en fazla 90 günkalabilir.
Bu süreler, Türkiye’de yaşayanlarla yurtdışında ikamet edenleri net şekilde ayırır. Amaç, araçların sürekli Türkiye’de kalıp yerli plakalı araçların yerini almaması, sadece geçici kullanımın sağlanmasıdır.
Başkasına Ait Aracı Getirmek Mümkün mü?
Başkasına ait yabancı plakalı bir aracı Türkiye’ye getirmeniz mümkündür. Bunun için iki yöntem vardır:
- Vekaletname ile getirmek:
- Hem araç sahibi hem de aracı getiren kişi yurtdışında yerleşik olmalıdır.
- Araç, getiren kişinin yerleşik olduğu ülkede kayıtlı olmalıdır.
- Gümrükte geçerli bir vekaletname sunulması zorunludur.
- Kiralık araçla getirmek:
- Araç kiralanmışsa, kira sözleşmesi ibraz edilmelidir.
- Araç sahibi firmanın da bu durumu onaylamış olması gerekir.
Özellikle Avrupa Birliği (AB) veya Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkelerinde yaşayanlar için kolaylıklar vardır. Bu kişiler, ikamet ettikleri ülke dışında birlik içindeki başka bir ülkede kayıtlı aracı da Türkiye’ye getirebilirler.
Aracı Kimler Kullanabilir?
Yabancı plakalı araçlar yalnızca belirli kişiler tarafından kullanılabilir. Bu kural, Türkiye’de aracın kötüye kullanılmasını önlemek için konulmuştur.
- Aracın sahibi,
- Sahibinin yurtdışında yerleşik eşi,
- Annesi ve babası,
- Çocukları aracı kullanabilir.
Bu kişilerin dışında kimse aracı kullanamaz. Hatta araç sahibi araçta bulunsa bile, yukarıda sayılanların dışında birinin aracı kullanması yasaktır.
Bu kural, yabancı plakalı araçların ticari amaçlarla başkalarına devredilmesini engellemek için getirilmiştir.
Aracı Türkiye’de Bırakıp Yurtdışına Çıkmak
Bazen araç sahibi, Türkiye’den ayrılmak isteyebilir ama aracını burada bırakmak zorunda kalabilir. Bu durumda iki seçenek vardır:
- Aracı en yakın gümrük idaresine teslim etmek.
- Araç başka birisi tarafından kullanılmayacaksa, bu durumu belirten iki nüsha taahhütname hazırlayıp gümrüğe vermek.
Bu işlem turkiye.gov.tr üzerinden online olarak da yapılabilir. “Yurt Dışına Taşıtsız Çıkışlarda Taahhütname Verme ve Kaldırma” hizmeti sayesinde süreç kolaylaşır.
Her yurtdışına çıkışta bu iki işlemden biri yapılmazsa ceza uygulanabilir.
Vekaletname ile Aracı Yurtdışına Çıkarmak
Yabancı plakalı araç, geçerli bir vekaletname ile yurtdışına çıkarılabilir. Ancak bunun için şu şartlar yerine getirilmelidir:
- Gümrük müdürlüğüne geçerli bir vekaletname sunulmalıdır.
- Aracı yurtdışına çıkaracak kişi de yurtdışında yerleşik olmalıdır.
- Vekalet veren ve vekalet alan kişi birlikte gümrük idaresine başvurmalıdır.
Bu şartlar sağlanmadan araç yurtdışına çıkarılamaz.
Araç Devredilebilir mi?
Türkiye’de bulunan yabancı plakalı araçların başka birine devri mümkün değildir. Yani araç satılamaz, devredilemez, Türkiye’de kalıcı hale getirilemez.
Bu kuralın amacı, yabancı plakalı araçların Türkiye piyasasında ikinci el araç olarak dolaşıma girmesini önlemektir.
Araç Girişinde Ön Beyan Kolaylığı
Türkiye’ye gelmeden önce aracınızı önceden beyan ederek işlemlerinizi hızlandırabilirsiniz.
👉 Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesinde bulunan “Taşıt Ön Beyan Uygulaması” aracılığıyla aracınıza ve kendinize ait bilgileri kaydedebilirsiniz.
👉 Bu işlem sayesinde sınır kapısındaki bekleme süresi önemli ölçüde azalır.
Ceza Uygulanmaması İçin
Unutmamanız gereken en önemli kural: Size tanınan süre sonunda aracınızı mutlaka yurtdışına çıkarmanız gerekir.
Aksi halde araca ve araç sahibine cezai işlem uygulanır.
Yabancı plakalı araçla Türkiye’ye giriş yapmak sanıldığı kadar karmaşık değildir; fakat kurallara dikkat edilmesi gerekir. Belgelerinizi eksiksiz hazırlamak, süreleri doğru hesaplamak ve gümrük kurallarına uymak süreci sorunsuz geçirmenizi sağlar.
Eğer yurtdışında yaşıyor ve Türkiye’ye kendi aracınızla gelmeyi düşünüyorsanız, bu rehberi dikkate alarak yolculuğunuzu planlayabilirsiniz.